SPORTVISSERIJ NEDERLAND VERWELKOMT 700.000^ste lidmaatschap

VIS TV-presentator Marco Kraal zet René Marks (12) in het zonnetje vanwege het 700.000ste lidmaatschap.

Sinds de introductie van de VISpas in 2007 is Sportvisserij Nederland gegroeid van 427.608 naar 700.000 leden. Deze mijlpaal werd bereikt met het lidmaatschap van René Marks bij HSV De Snoek in Harderwijk. Dit werd gevierd met de uitreiking van een speciale goodiebag door VIS TV-presentator Marco Kraal.

Aan zijn favoriete viswater in Harderwijk kreeg de twaalfjarige René Marks – een sportvisser met een voorliefde voor het vissen op snoek – uit de handen van sportviscoryfee Marco Kraal een speciaal voor hem samengestelde goodiebag. Daarin zaten onder meer een rubberen schepnet, onthaakmat en speciale onthaak- en kniptangen, plus de JeugdVISpas voor 2024 en 2025. Zo kan René dit jaar en volgend jaar goed uitgerust op pad om snoek te vangen – en deze daarna uiteraard weer netjes en onbeschadigd terug te zetten.

CONTINUE GROEI
De inschrijving van het 700.000ste lidmaatschap is een mijlpaal voor Sportvisserij Nederland. Bij de introductie van de VISpas in 2007 telde de landelijke koepel 427.608 aangesloten sportvissers en sinds die tijd is dit aantal ieder jaar nog gegroeid. De groei naar 700.000 leden is mede te danken aan het gemak waarmee je via vispas.nl lid kunt worden van een bij Sportvisserij Nederland aangesloten hengelsportvereniging. Andere factoren zijn de professionele ondersteuning van verenigingen bij hun ledenadministratie en succesvolle initiatieven zoals Fishing in Holland, de ZomerVISkaravaan en vislessen op basisscholen.

VOOR JONG EN OUD
“Met de mijlpaal van 700.000 lidmaatschappen laten we zien dat sportvissen springlevend is in ons land,” aldus Guido Camps, vicevoorzitter van Sportvisserij Nederland. “Het is mooi dat een jonge sportvisser als René Marks ons 700.000ste lidmaatschap is aangezien we er als organisatie veel aan doen om nieuwe generaties voor de hengelsport te enthousiasmeren. Daarbij is het ook fijn om te zien dat sportvissen generaties verbindt: ook René’s vader heeft de VISpas. De hengelsport biedt jong en oud een unieke combinatie van ontspanning, natuurbeleving en avontuur.”

op weg naar samen één

De regioavonden die in het kader van de eenwording van de zeven hengelsportfederaties en Sportvisserij Nederland werden georganiseerd voor bestuurders van hengelsportverenigingen zijn drukbezocht. Op deze avonden in november en december werden de eerste contouren van het eenwordingsplan voor de nieuwe sportvisserijorganisatie gepresenteerd.

De regioavonden stonden in het teken van belangrijke onderwerpen zoals het vormen van de nieuwe bestuurlijke organisatie, het beheer van de financiële reserves, de toekomstige afdracht, visrechten en digitalisering van de VISpas. De bestuurders van hengelsportverenigingen kregen volop de gelegenheid om vragen te stellen, ideeën aan te dragen en hun visie te delen. Alle opgehaalde suggesties en inzichten worden meegenomen in het uiteindelijke éénwordingsplan, waarmee een solide basis voor de toekomst wordt gelegd.

TOEKOMSTBESTENDIG
Er zijn meerdere belangrijke redenen om gezamenlijk verder te gaan als één nieuwe organisatie. Zo zal de nieuw op te richten organisatie in staat zijn om de belangen van de sportvisser sterker en effectiever te behartigen. Daarnaast maakt het de organisatie wendbaarder bij het inspelen op de wensen van sportvissers en de ontwikkelingen binnen de sportvisserij. De nieuwe structuur zal efficiënter worden ingericht, wat de mogelijkheid biedt om de dienstverlening aan de sportvisser uit te breiden. 

BLIJF VAN FUIKEN EN NETTEN AF

ls sportvisser kom je op of langs het water soms fuiken of netten tegen. Die kunnen van beroepsvissers of van stropers zijn. Beroepsvissers hebben een schriftelijke toestemming om met fuiken en netten te mogen vissen. Zij plaatsen die dus legaal en duidelijk zichtbaar middels boeien om de locatie van het vistuig te markeren. Dit in tegenstelling tot stropers die dit vaak zo verdekt mogelijk plaatsen om hun illegale activiteiten te verbergen. Heb je een vermoeden van illegale visserij? Maak dan melding via het formulier van het landelijk meldpunt visstroperij via meldvisstroperij.nl. Zo kan worden uitgezocht wat voor vistuig het betreft en waar nodig actie worden ondernomen. Laat fuiken en netten dus altijd staan en maak ze nooit kapot. Dit is ook in je eigen belang. De georganiseerde hengelsport heeft namelijk diverse overeenkomsten met beroepsvissers, wat ervoor zorgt dat sportvissers op wateren van beroepsvissers mogen vissen. Zouden hun vistuigen worden vernield of verwijderd door sportvissers, dan verandert de houding van beroepsvissers ten opzichte van de sportvisserij. Met als mogelijk gevolg dat op sommige wateren niet meer door sportvissers kan worden gevist.

Op het binnenwater worden regelmatig fuiken van beroepsvissers kapot gesneden en leeggeroofd. Deze vernielingen en diefstallen leveren aanzienlijke schade op. Kom je als sportvisser een fuik tegen en vermoed je dat er sprake is van stroperij? Maak dan melding via de website van Sportvisserij Nederland zodat er onderzoek kan worden gedaan.

Niels Brevé bij de uitzet van jonge steurtjes in de Biesbosch.

De terugkeer van de met uitsterven bedreigde Europese steur is op termijn mogelijk. Dit constateert Niels Brevé na een uitgebreide studie aan de Wageningen Universiteit. De teamleider Kennis en Onderzoek bij Sportvisserij Nederland promoveerde onlangs op de haalbaarheid van de herintroductie van deze vissoort in de Rijn.

 “De Rijn is schoner geworden, er is in Duitsland voldoende paaigebied, in de Nederlandse Rijndelta is voldoende leefgebied voor het nageslacht en de overlevingskansen op zee zijn goed. We gaan stap voor stap de goede kant op”, zegt Brevé. “Het is nog wel zaak om migratiebarrières zoals stuwen en dammen weg te nemen en te zorgen dat de steur de ruimte heeft om de schroeven van grote vrachtschepen te kunnen ontwijken.” Dat kan volgens hem door de rivier opnieuw te verbinden met nevengeulen en langsdammen aan te leggen.

BIJVANGST RETOUR
De Europese steur is een langlevende vis die pas na vijftien tot twintig jaar op zee weer de grote rivieren opzoeken om te paaien – en dan meer dan vier meter lang en 350 kilo zwaar kan zijn. In zijn proefschrift beschrijft Brevé ook de kans dat steuren in een visnet belanden. “Als beroepsvissers de steuren die ze vangen daarna weer ongeschonden terugzetten, dan voorspel ik dat deze vissen gewoon volwassen kunnen worden. Ik weet dat beroepsvissers daar graag aan meewerken, dus de bijvangst van steur is geen probleem voor de herintroductie.” 

OPKWEEKCENTRUM
Brevé pleit ook voor de komst van een Nederlands opkweekcentrum voor Europese steurtjes. “Daar kunnen steurtjes uit het Franse kweekprogramma wennen aan het Rijnwater en opgroeien tot ze groot genoeg zijn om los te worden gelaten. Het uitzetten van steurtjes – zoals dat in 2023 en 2024 is gedaan met honderden gezenderde vissen van dertig centimeter – gaat de komende jaren verder worden uitgebreid. Het is de enige manier om de steur op termijn terug te krijgen en het levert tegelijkertijd kennis op over waar deze vis zich succesvol kan handhaven”, aldus Brevé.

BREDERE IMPACT
Hoewel het promotieonderzoek van Brevé draait om de vraag wat de Europese steur in elke levensfase nodig heeft, is de impact hiervan uiteindelijk veel breder. “Door te kijken door het oog van de vis, ga je op een andere manier naar het ecosysteem en het waterbeheer kijken. In het kielzog van de steur zwemmen andere vissoorten die daar ook van gaan profiteren”, besluit Brevé. Het herintroductieprogramma is een samenwerking van Sportvisserij Nederland, ARK Rewilding Nederland, het Wereld Natuur Fonds, en krijgt steun van Franse, Duitse en Nederlandse overheden en onderzoeksinstituten.

De Internationale Raad voor Onderzoek der Zee (International Council for the Exploration of the Sea, ICES) adviseert om de visserij op paling in Europa, inclusief die van glasaal, volledig te stoppen. Dit uit voorzorg aangezien het aalbestand zoveel kleiner is dan voorheen en niet met zekerheid kan worden vastgesteld hoe robuust en weerbaar de huidige populatie is.

Het ICES-advies om alle visserij op aal stop te zetten – inclusief de sportvisserij en de visserij op glasaal – is niet nieuw. Dit signaal geeft ICES al sinds 2021. En in de jaren daarvoor ook al, zij het toen wat subtieler geformuleerd. Dat de hoeveelheid paling in het IJsselmeer en de benedenrivieren de laatste jaren is toegenomen, doet daar niets aan af. De ICES-wetenschappers zien die opleving namelijk lang niet overal in Europa. Zo’n lokale situatie is te onzeker om daar conclusies aan te verbinden voor het gehele palingbestand. Voor ICES is alleen de glasaalaankomst in heel Europa een betrouwbare graadmeter.

BESTAND VEEL KLEINER
De hoeveelheid glasaal die aankomt in Europa is de laatste jaren stabiel (na een enorme afname in de jaren ’80). Het aalbestand is tegenwoordig echter zoveel kleiner dan vroeger, dat het onzeker is hoe weerbaar de huidige populatie is. Vanuit het voorzorgsprincipe komen de wetenschappers daarom tot een nul-vangstadvies. Dit betreft ook de vangst van glasaal, ongeacht of deze wordt gevangen voor aquacultuur of voor uitzettingsprogramma’s. Want hoewel het vaststaat dat uitgezette glasaal succesvol kan opgroeien tot schieraal, is nog altijd onduidelijk of ze als volwassen dieren de paaigronden in de Sargassozee weten te bereiken en daar voor nageslacht zorgen.

POLITIEKE KEUZE
Het nul-vangstadvies van de wetenschappers komt in aanloop naar de Decemberraad waarin de Europese visserijministers afspraken maken over vangstquota. Die gelden alleen voor de zeevisserij, terwijl het voor de aal minstens zo belangrijk is wat er in zoet water gebeurt. Daarvoor hebben de Europese lidstaten verplicht maatregelen vastgelegd in aalbeheerplannen, die voortvloeien uit de Aalverordening die de Europese Commissie in 2007 instelde. Die plannen zijn in 2009 van kracht geworden, maar daarna vrijwel nooit meer aangepast. Bovendien zijn veel lidstaten – waaronder Nederland – ook niet ingegaan op het recente verzoek van de EU om het nationale aalbeheerplan te evalueren en aan te passen. Of de door ICES geadviseerde vangststop wordt ingesteld of andere aanvullende maatregelen worden genomen, is dus vooral een politieke keuze.

Gerard de Laak van Sportvisserij Nederland zendert een meerval voor het onderzoek naar vismigratie in de Oude IJssel

WILDERNIS ONDER  WATER: MEERVAL OP TV

In het derde seizoen van de indrukwekkende EO-serie Wildernis onder Water wordt de kijker meegenomen in het Nederlandse onderwaterleven. De uitzending op kerstavond (24 december, 21.00 uur op NPO 2) is voor sportvissers extra interessant. Dan wordt ingezoomd op het project Swimway Oude IJssel en in het bijzonder de Europese meerval.

De meerval is een van de vijf doelsoorten in het Swimway Oude IJssel (naast de roofblei, winde, rivierprik en (schier)aal). Dit aangezien over deze vissoort in de Nederlandse wateren nog weinig bekend is. Zo is de verwachting dat de meerval – in tegenstelling tot de andere doelsoorten – niet migreert, maar meer stationair is. Ook wordt onderzocht of deze mysterieuze toppredator een negatieve impact heeft op verschillende trekvissen Er zijn namelijk aanwijzingen dat meervallen gericht migratiebarrières opzoeken om er te jagen.

VISMIGRATIE
Om de migratiebewegingen van de meerval te kunnen volgen zijn meerdere exemplaren voorzien van een akoestische zender. Door middel van een telemetrisch netwerk van ontvangers dat verspreid over de Oude IJssel is geïnstalleerd kunnen de onderzoekers zien waar deze vissen heen zwemmen en het habitat gebruiken. Op basis van deze gegevens krijgen ze inzicht in vismigratie op de Oude IJssel en wordt het mogelijk om de werking van vispassages bij stuwen te onderzoeken. Die kennis wordt vervolgens gebruikt om aanbevelingen te doen hoe de migratieroutes- en voorzieningen kunnen worden verbeterd.
CITIZEN SCIENCE
Behalve met Waterschap Rijn en IJssel, Landesfischereiverband Westfalen und Lippe en Hengelsportfederatie Midden Nederland werkt Sportvisserij Nederland in dit onderzoek – dat onderdeel is van het InterReg project ‘De Rijn Verbindt’ – ook samen met sportvissers. Zo worden in het kader van citizen science sportvissers betrokken bij het onderzoek. Hun expertise wordt gebruikt bij het vangen van de meerval met de hengel. Dit is de meest diervriendelijke manier om de vissen te vangen, waarbij gericht op de juiste soort gevist kan worden. Ben je benieuwd naar dit onderzoek? Kijk dan op dinsdag 24 december om 21.00 uur naar Wildernis onder Water op NPO2.

Dit jaar brak de ZomerVISkaravaan alle records. Zowel het aantal deelnemende verenigingen (41), aantal deelnemers (3.097) en gemiddelde aantal deelnemers per event (76) piekten bij de gratis ééndaagse jeugdevents die tijdens de eerste en laatste weken van de zomervakantie verspreid over heel Nederland plaatsvonden.

De groei van de ZomerVISkaravaan kan deels worden verklaard doordat zeventien hengelsportverenigingen voor de eerste keer dit event organiseerden. Bij die nieuwe events lag het gemiddelde aantal deelnemers iets hoger dan bij verenigingen die eerder al deelnamen. Om de première goed te laten verlopen worden nieuwe verenigingen extra ondersteund door Sportvisserij Nederland, zodat zij een blauwdruk krijgen aangereikt voor de organisatie van een ZomerVISkaravaan. Dit met als doel dat zij het jaar daarop vervolgens zelf een evenement in de steigers kunnen zetten. Dat concept werkt, want in 2024 waren er 24 verenigingen die opnieuw deelnamen. In totaal nam er dit jaar een record aantal hengelsportverenigingen deel.

VERANTWOORD VISSEN
Met dit recordjaar inbegrepen hebben de afgelopen zes jaar meer dan 10.000 kinderen tussen de 8 en 14 jaar deelgenomen aan één van de 179 verschillende ZomerVISkaravaan-events die zijn georganiseerd door Sportvisserij Nederland en hengelsportverenigingen. Daar leerden ze vissen onder begeleiding van professionals, maakten ze hun eigen vistuigje, konden ze werpen op targets en leerden ze hoe verantwoord om te gaan met gevangen vis (zoals het onthaken). Alle deelnemende kinderen gingen bovendien naar huis met een goodiebag en een gratis hengel. Ook in 2025 trekt de ZomerVISkaravaan weer door het land. Houd voor de data en locaties Sportvisserijnederland.nl in de gaten!